تحلیل فضایی و سنجش کمّی شاخص های مسکن روستایی ایران

نویسندگان

سعید ملکی

saeid maleki [email protected] سیدرضا حسینی کهنوج

seyed reza hosiynii kahnoj [email protected] الهام ویسی

elham viysi [email protected] پیروز رحمانی لیر

piroz rahmni [email protected]

چکیده

سکونتگاه های روستایی به عنوان چشم انداز فرهنگی، حاصل از تعامل بین انسان و محیط در طی فرآیندهای متأثر از عوامل و نیروهای درونی و بیرونی دچار تغییر و تحولاتی در بافت کالبدی – فضایی (خصوصاً در ابعاد مسکونی) خود شده است؛ این امر موجب پدید آوردن مسائل و نارسایی های بسیاری برای زیست و ادامه سکونت در این فضاها شده است. در این راستا پژوهش حاضر، با استفاده از روش­های اسنادی- تحلیلی و رویکرد کاربردی حاکم بر آن، به دنبال روشن ساختن تفاوت های منطقه ای و سطح­بندی نواحی همگن در زمینه ابعاد گوناگون مسکن (بهداشتی- درمانی، زیربنایی-رفاهی، تسهیلات و تأسیسات، استحکام و سازه) در مناطق روستایی ایران بوده است. برای این منظور، از روش های تحلیل عاملی و تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس فازی برای وزن­دهی و برای تفسیر نتایج، به تهیه نقشه های مربوطه با از سیستم اطلاعات جغرافیایی اقدام شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ مناطق روستایی استان های مازندران (467/0)، اصفهان (464/0)، البرز (455/0) و تهران (449/0) بالاترین سطح برخورداری و مناطق روستایی استان های سیستان و بلوچستان (265/0)، خراسان جنوبی (267/0)، هرمزگان (267/0) و کرمان (270/0) در پایین­ترین سطح از حیث   برخورداری از شاخص­های مسکن روستایی قرار دارد. همچنین استان های کشور در زمینه ی شاخص­های ذکر شده، تفاوت معناداری با یکدیگر دارند و سطح برخورداری استان­ها در این زمینه با یکدیگر برابر نیست؛ بنابراین لازم است در جهت هدایت توسعه­ی آتیه این روستاها به سوی توسعه ای پایدار و رهایی از مشکلات موجود، برنامه ریزی های مؤثر و عملی در جهت بهبود وضعیت توزیع فضایی مسکن در این سکونتگاه ها انجام گیرد و مناطق سطوح پایین نسبت به مناطق سطوح بالاتر، بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنجش عدالت فضایی شاخص های کمی و کیفی مسکن در حوزه های شهری ( مطالعه موردی: شهر ارومیه)

شاخص‏های مسکن شاید مهم‏ترین و کلیدی‏ترین ابزار برنامه‏ریزی مسکن باشند. شناخت نابرابری‏ها و فقدان ‏تعادل در چارچوب محدوده‏های جغرافیایی مختلف و پی‏بردن به اختلاف‏ها و تفاوت‏های موجود و سیاست‏گذاری در جهت کاهش نابرابری‏ها از وظایف اساسی متولیان توسعة مناطق به‏شمار می‏رود. با توجه به افزایش جمعیت شهر ارومیه و توجه کم به مقولة مسکن، هدف از این پژوهش‏ شناخت و تبیین نابرابری‏های فضایی و ارائة راهکاره...

متن کامل

تحلیل فضایی وضعیت مسکن روستایی در استان کهگیلویه و بویراحمد

یکی از نمودهای این اصلاح و تغییر در مسکن آشکار می شود. متغیرها و پارامترهای گوناگونی در تعیین وضعیت توسعة مسکن یک منطقه دخالت دارند?که مقایسة جداگانه هر متغیر، جایگاه آن را مشخص می کند. لذا در بررسی حاضر با بهره گیری از آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 استان کهگیلویه و بویراحمد، تعداد 53 متغیرکه به 23 شاخص تقلیل یافته, مورد مطالعه قرار گرفته، سپس متغیرهای مورد مطالعه با روش تحلیل عاملی ک...

متن کامل

شاخص های معماری مسکن روستایی در ایران

بر اساس شواهد و مطالعات صورت گرفته در مورد مسکن و معماری روستایی واحدهای مسکونی روستایی ضمن برخورداری از ارزش های معماری همانند سادگی و پیرایگی الگوهای بصری و زیبائی شناختی و انطباق با محیط طبیعی هماهنگی با عملکرد زیستی و معیشتی استفاده از مصالح محلی و دانش بومی و ... که به آن هویت خاصی می دهد دارای کاستی هایی چون آسیب پذیری در برابر سوانح طبیعی ضعف سازه ای و آلودگی های محیطی منتج از تداخل فضاه...

متن کامل

تحلیل فضایی شاخص های سالمندی در نواحی شهری و روستایی ایران

یکی از مهم‏ترین موضوعات قرن بیست‏ویکم مسئلة سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل فضایی نماگرهای جمعیتی‏ سالمندان (جمعیت 65 سال و بالاتر) در نواحی شهری و روستایی ایران است. روش مطالعه توصیفی‏- تحلیلی است و براساس هدف کاربردی است. برای جمع‏آورى اطلاعات از روش کتابخانه‏اى و اسنادى استفاده شده است و داده‏هاى خام مقاله براساس داده‏های سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 13...

متن کامل

تحلیل فضایی شاخص های توسعه مسکن روستایی با تأکید بر نابرابری درون منطقه ای (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)

مسکن به­عنوان یک نیاز اساسی و به­عنوان نمودی از ایفای نقش­های اساسی انسان، پدیده­ای جغرافیایی بوده و نقش مهمی نیز در توسعه جوامع انسانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، سنجش و تحلیل فضایی شاخص­های توسعه مسکن در سطح روستاهای استان آذربایجان غربی است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و روش انجام آن ترکیبی از روش‌های توصیفی ـ تحلیلی است. در این راستا  از 36شاخص در ابعاد زیربنایی و رفاهی، استحکام و سازه، بهداشت...

متن کامل

تحلیل فضایی وضعیت مسکن روستایی در استان کهگیلویه و بویراحمد

یکی از نمودهای این اصلاح و تغییر در مسکن آشکار می شود. متغیرها و پارامترهای گوناگونی در تعیین وضعیت توسعة مسکن یک منطقه دخالت دارند?که مقایسة جداگانه هر متغیر، جایگاه آن را مشخص می کند. لذا در بررسی حاضر با بهره گیری از آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 استان کهگیلویه و بویراحمد، تعداد 53 متغیرکه به 23 شاخص تقلیل یافته, مورد مطالعه قرار گرفته، سپس متغیرهای مورد مطالعه با روش تحلیل عاملی ک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اقتصاد فضا و توسعه روستایی

جلد ۵، شماره ۱۵، صفحات ۲۱-۴۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023